Stuurboordwal varen. Is dat verplicht?

publicatie:
09
-
06
-
2021
Houd stuurboordwal! Het is een van de meest gehoorde vaaradviezen die door vaarwegbeheerders wordt gegeven. Je hebt immers voorrang op andere vaart en het is voor de omliggende scheepvaart logisch vaargedrag. In dit artikel gaan we dieper in op wat stuurboordwal precies inhoud en of er uitzonderingen zijn.

Houd stuurboordwal! Het is een van de meest gehoorde vaaradviezen die door vaarwegbeheerders wordt gegeven. Je hebt immers voorrang op andere vaart en het is voor de omliggende scheepvaart logisch vaargedrag. In dit artikel gaan we dieper in op wat stuurboordwal precies inhoud en of er uitzonderingen zijn.

Wat is stuurboordwal?

Je spreekt alleen over stuur- of bakboordwal op een vaarweg. Dus, een rivier, kanaal of een betonde vaargeul. In principe is alle vaarwater rechts van het midden stuurboordwal. Kleine vaart moet voorrang verlenen aan grote/beroepsvaart en ruimte geven (indien mogelijk) aan een oplopend groot schip. De kleine vaart zal dichter aan stuurboordzijde van het vaarwater varen en de grote beroepsvaart zal dus meer in het midden varen. Het advies: vaar dicht aan stuurboordwal en blijf goed achterom kijken als je op druk vaarwater vaart. Wees je ook bewust van de dode hoek van een groot schip. Als je de stuurhut niet kunt zien, ziet de schipper van het grote schip jou ook niet. Voor een beroepsschipper is het niet fijn als hij weet dat je voor zijn kop zit en hij je niet kan zien. Dus, bij genoeg ruimte is het verstandig om strak stuurboordwal te varen zodat een groot schip voorbij kan lopen.

Hoe zit het: De regels

In het BPR staat in de hoofdregels nergens dat je verplicht stuurboordwal moet varen. Wel staat er in alle voorrangssituaties dat als je stuurboordwal vaart op een vaarwater, zijnde een rivier, kanaal of betonde vaargeul, andere vaart voorrang aan jou moet verlenen. Mag je dit negeren, en bijvoorbeeld bakboord wal gaan varen? Ja, dat mag op de meeste vaarwegen, maar dan moet je voorrang verlenen aan alle andere vaart die wel stuurboordwal vaart, en je mag deze vaart dus niet hinderen. Er is echter een aantal vaarwegen waar je NIET zomaar bakboordwal mag varen. Deze worden apart genoemd in het BPR, waar de volgende regel staat: Een klein schip moet zoveel mogelijk aan de stuurboordzijde van het vaarwater varen (Art 9.04, lid 2 BPR). Op deze vaarwateren worden regelmatig bekeuringen uitgedeeld als je niet stuurboordwal gaat varen. Ook een klein stukje tegen het verkeer in is niet toegestaan, want zeer gevaarlijk.

Het gaat om de volgende wateren. (Bijlage 15a BPR) 

  1. de vaarweg ten westen van de Noordzeesluizen te IJmuiden, met inbegrip van de daaraan gelegen havens; 
  2. het Noordzeekanaal; 
  3. de Noord; 
  4. de Oude Maas; 
  5. de Dordtsche Kil; 
  6. het Kanaal door Zuid-Beveland; 
  7. het Brabantsche Vaarwater; 
  8. de Witte Tonnen Vlije; 
  9. de Schelde-Rijnverbinding; 
  10. het Kanaal van Sint Andries; 
  11. de Boven-Merwede; 
  12. de Beneden-Merwede; 
  13. de Gekanaliseerde Maas van Maastricht (kmr 12,000) tot Borgharen; 
  14. het Julianakanaal; 
  15. het Amsterdam-Rijnkanaal; 
  16. het Lekkanaal; 
  17. het betonde vaarwater van het Buiten-IJ; 
  18. het Afgesloten-IJ; 
  19. de Nieuwe Maas; 
  20. het Scheur; 
  21. de Nieuwe Waterweg; 
  22. de Maasmond; 
  23. het Calandkanaal; 
  24. het Beerkanaal; 
  25. de Koningshaven; 
  26. het Zuiddiepje; 
  27. het betonde hoofdvaarwater van de Nieuwe Merwede; 
  28. het betonde hoofdvaarwater van het Hollandsch Diep; 
  29. de Veerhaven te Terneuzen; 
  30. het Prinses Margrietkanaal; 
  31. het Van Starkenborghkanaal; 
  32. het Eemskanaal.

Uitgezonderd: 

  • de Waal; 
  • de Boven-Rijn; 
  • het Pannerdensch Kanaal; 
  • de Neder-Rijn tot kmr 886; 
  • de Geldersche IJssel vanaf de IJsselkop tot aan de monding van het Twenthekanaal; 

Ook bij slecht zicht

Er is nog een situatie waarin scheepvaart wordt geacht 'zoveel mogelijk aan stuurboorzijde van het vaarwater aan te houden' en dat is bij slecht zicht. (Art 6.30 slecht zicht) Dit geldt dan voor alle vaarwateren.

De praktijk: Wat is verstandig

Het wordt aangeraden om gewoon overal stuurboordwal te varen. Dat is makkelijk voor jezelf, je hebt immers voorrang, en voor omliggende scheepvaart omdat het logisch vaargedrag is. Mocht je toch bakboordwal willen varen, om welke reden dan ook, zorg er dan voor dat je andere scheepvaart niet hindert. Communiceer, indien aanwezig, via de marifoon met omliggende scheepvaart als je afwijkt van stuurboordwal varen. 

Dus, ook al is stuurboordwal varen niet overal verplicht is toch het advies: Houd stuurboordwal aan en blijf goed achteromkijken.

Blauw bord:

Er zijn situaties waarin een groot schip een blauw bord voert, daarmee geeft deze aan om aan de 'verkeerde wal' te willen varen. Dit gebeurt op stromend water (rivieren) omdat een groot schip tegenstrooms soms de binnenbocht wenst te nemen, en de afvaart wenst vaak de buitenbocht te nemen. In dergelijke gevallen probeer je als kleine vaart aan deze wens te voldoen, en mag je dus oversteken naar bakboordwal. Kijk wel goed achter je. Meer over het Blauwe Bord vind je in de Varen doe je Samen!-brochure Het Blauwe Bord.

Goede, veilige vaart!